Mówi się, że niewiedza jest błogosławieństwem. Jednak nieznajomość pewnych mechanizmów i terminów może mieć poważne konsekwencje, takie jak np. ośmieszenie. Takiego efektu ubocznego niewiedzy nie spodziewał się z pewnością redaktor i właściciel popularnego serwisu politycznego. W felietonie określił on ostatnio liczbę użytkowników unikalnych swojego portalu. Jak się ona ma do ilości realnych podmiotów? I w tym miejscu zaczynają się schody…
Zacznijmy od źródła
Pojęcia unikalnego i realnego użytkownika pojawiają się najczęściej w różnego rodzaju analizach internetowych. Niektórzy błędnie uważają, że definicje tych dwóch pojęć nie różnią się wcale i można je stosować zamiennie. Tymczasem nie tylko pojęcia mają mało punktów wspólnych, również odmienny jest sposób ich liczenia. Zrozumienie, w jaki sposób wyliczane są te wskaźniki jest kluczowe, gdyż miary te stanowią punkt wyjścia do dalszych porównań.
Unikalny użytkownik
Użytkownik unikalny, wbrew pozorom, nie jest osobą. Unikalny użytkownik jest określany na podstawie identyfikatora pliku cookie (niewielkie informacje tekstowe, przesyłane przez serwer i zapisywane po stronie użytkownika) umieszczonego przez serwer danej witryny w przeglądarce. Wskaźnik ten mówi nam więc jedynie o tzw. ciasteczkach. Niekiedy dla podkreślenia tego faktu używa się pojęcia unikalne cookie zamiast unikalny użytkownik. Ich liczba w danym okresie definiuje więc ile razy różne cookies (różne identyfikatory id cookie) odwiedzało daną witrynę w określonym przedziale czasowym. Należy jednak uwzględnić szerokie zjawisko tzw. kasowalności cookies. Jeżeli pliki tymczasowe zostaną usunięte z przeglądarki, wtedy na odwiedzanej witrynie w danym okresie znów jesteśmy unikalnym użytkownikiem. Według badań Jupiter Research miesięcznie 40-50 % internautów kasuje pliki cookies. O tym, jak popularne jest to zjawisko, może świadczyć fakt, że w polskim internecie miesięcznie krąży ok. 100 mln cookies, przy populacji 19 mln internautów.
Użytkownik realny
Skoro więc unikalny użytkownik to tylko ciasteczko, czym jest typ realny? Otóż realnym można nazwać użytkownika, który wykonał w danym miesiącu co najmniej jedną odsłonę. Liczba tego typu podmitów szacowana jest na podstawie dwóch badań prowadzonych przez dwa instytuty badawcze Gemius S.A. oraz SMG/KRC MillwardBrown. Firma Gemius opracowała nawet autorską metodę obliczania, która opiera się na oszacowaniu liczby użytkowników, jaka odwiedziłaby daną witrynę gdyby nie występowało zjawisko kasowalności cookies. Uwzględnione zostały także inne zmienne, takie jak na przykład współkorzystanie wielu osób z jednego komputera.
Bezzasadne porównania
Porównania wskaźnika real user z unikalnym użytkownikiem są błędem, gdyż pierwszy nie jest liczbą ciasteczek (unikalnych użytkowników), ale oszacowaniem liczby osób, które korzystają z serwisu. Informacja ta ma znaczenie szczególnie dla właścicieli czy administratorów witryn, ponieważ na jej podstawie mogą określić popularność swojego serwisu. To właśnie oni chwalą się często liczbą unikalnych użytkowników, która niestety niewiele znaczy. Warto więc pamiętać o powiedzeniu: najpierw pomyśl, potem mów.
~AS
Źródła: semahead.pl, interaktywnie.com, reklama.o2.pl, pbi.org.pl, tomaszmachala.natemat.pl,