Mobbing to dość nowe pojęcie na krajowym rynku pracy. Mimo, iż polskie prawodawstwo przewiduje kary dla osób dopuszczających się prześladowania w miejscu pracy, niewielu z poszkodowanych decyduje się na skierowanie sprawy na drogę sądową.
Mobbing to długotrwałe prześladowanie, nękanie i szykanowanie w miejscu zatrudnienia. Ma na celu ośmieszenie, poniżenie oraz zaniżenie samooceny pracownika. Jego skutkiem jest narażenie danej osoby na długotrwały stres, odizolowanie od zespołu lub rezygnacja z pracy.
Kruche statystyki
W 2007 roku jedynie 35 z 679 zgłoszonych do sądu pracy spraw dotyczących przemocy w miejscu pracy zostało rozpatrzone na korzyść pracownika. Wynika z tego, że co dwudziesta osoba otrzymała odszkodowanie za nieodpowiednie traktowanie jej w miejscu pracy. W 2009 liczba zgłoszonych spraw zmniejszyła się – w sądach rejonowych złożono 529 pozwów. W 2010 – 464. Żadnych zgłoszeń nie było także w Państwowej Inspekcji Pracy.
Zobacz: Przypnij wąsy Mona Lizie! Rzecz o brandjackingu >>
– Poradźcie mi proszę jak rozwiązać tą umowę. Mobbingu nie 
udowodnię, bo reszta zespołu jest zastraszona a dowodów innych niż świadkowie nie mam wystarczających. Proszę pomóżcie, bo już nie wiem co robić i tracę zdolność racjonalnego myślenia – pisze na forumprawne.org użytkownik o nicku @pf16. Mobbing to duży problem. Niestety wciąż ignorowany przez większość społeczeństwa.
Aspekt prawny
Mobbing to uporczywe i długotrwałe działanie skierowane przeciwko zdrowiu psychicznemu pracownika. Według Kodeksu pracy (art. 94 par. 2.): „Mobbing jest to bezpodstawne, ciągłe i długotrwałe dręczenie, zastraszanie, prześladowanie, szykanowanie człowieka w pracy nie tylko przez przełożonego, ale czasem także przez współpracowników, powodujące poczucie bezsilności, upokorzenia i krzywdy, prowadzące w konsekwencji do ogólnego złego samopoczucia i pogorszenia stanu zdrowia ofiary”.
Zobacz: Media relations vs. PR >>
Każda osoba, która w trakcie wykonywania pracy jest zastraszana, poniżana czy źle traktowana, ma prawo ubiegać się o odszkodowanie. Podstawą wymierzenia kary pracodawcy staje się fakt utraty zdrowia. Według Kodeksu pracy sprawy tego typu mają być rozpatrywane w oparciu o odpowiednie przepisy Kodeksu cywilnego (art. 300 K.p.).
Mobbing, dyskryminacja czy molestowanie seksualne?
Pracownicy bardzo często nie potrafią odróżnić mobbingu od dyskryminacji czy molestowania seksualnego. Bardzo często też mobbing jest zjawiskiem występującym przy innych, rażących zaniedbaniach ze strony firmy – nieprzestrzegania czasu pracy, brak terminowej wypłaty wynagrodzeń czy podpisywania umów. Z tego też powodu sprawy dotyczące przemocy w miejscu pracy są traktowane przez sądy z przymrużeniem oka.
Zobacz: Umowa o pracę >>
Mobbing posiada jednak kilka cech, dzięki którym można odróżnić go od innych rodzajów naruszenia godności człowieka w miejscu pracy. Stosujący przemoc używają bowiem różnych taktyk gnębienia swoich ofiar. Są to m.in. (według Wikipedii):
-
taktyka upokorzenia: nieuzasadniona krytyka, zniesławienie, wyśmiewanie, nieodpowiednie żarty, obraźliwe gesty, sarkazm publiczne krytykowanie wyglądu;
-
taktyka zastraszenia: zakaz robienia przerw pod groźbą utraty pracy, groźby ustne, używanie wulgaryzmów, stosowanie przemocy fizycznej, przymusowe zostawanie po godzinach pracy, zastraszanie zwolnieniem z pracy;
-
taktyka pomniejszenia kompetencji,
-
taktyka izolacji,
-
taktyka poniżania,
-
taktyka utrudniania wykonywania pracy.
Znając te sposoby działania łatwiej jest określić, czy rzeczywiście zostaliśmy pokrzywdzeni, czy po prostu powinniśmy bardziej przykładać się do swojej pracy lub popracować nad swoimi kompetencjami interpersonalnymi i zdolnością pracy w zespole. Zdarza się, że przełożony bardziej stanowczo stara się wyegzekwować od nas oczekiwane efekty naszej pracy. Nie mylmy takiego działania z mobbingiem.
Krajowe Stowarzyszenie Antymobbingowe
Osobom poszkodowanym czy też stale poddawanym nieprzyjemnym działaniom mobberów pomocą służy Krajowe Stowarzyszenie Antymobbingowe. Jego zadaniem jest udzielenie wsparcia zarówno pracownikom jak i ich przełożonym. Oddziały KSA znajdują się w kilku największych polskich miastach – Krakowie, Łodzi, Gdańsku oraz Wrocławiu.
Zobacz: Działania antykryzysowe – planować znaczy zapobiegać? >>
Świadomość problemu związanego z mobbingiem nadal nie jest w Polsce zadowalająca. Zmniejszająca się z roku na rok ilość pozwów zgłaszanych przez poszkodowanych wciąż maleje. Trudność w zebraniu dowodów oraz strach przed utratą pracy są głównymi powodami rezygnacji z walki o swoje prawa.
~KW
Źródła:
forumprawne.org | praca.gazetaprawna.pl | nomobbing.pl | www.mobbing.most.org.pl | prawo.rp.pl | pl.wikipedia.org